‘Kwetsbaarheid en extreme kracht zijn met elkaar verbonden’

Dit is een quote uit het recent verschenen boek ‘de kwetsbare leider’ van Joost Callens (Uitgeverij Lannoo, 2015). Ik heb deze week een sessie van de VOV lerend netwerk bijgewoond en heb Joost aan het woord gehoord. Meteen toen ik thuis kwam ben ik het boek beginnen lezen. En ja, ik kan het jullie absoluut aanbevelen, het leest erg vlot en kwam bij mij in ieder geval meteen binnen. Het boek is heel erg verhalend van stijl, het neemt je mee en zet je aan het denken. Het is een spiegel. Je leest een paragraaf, je laat het doordringen, je kijkt naar jezelf, je omgeving privé en op het werk en je bedenkt waar je zelf staat en wat je er mee kunt.

Zo ook met deze quote: ‘Kwetsbaarheid en extreme kracht zijn met elkaar verbonden’. Dat ik net deze quote geselecteerd heb om over te bloggen, betekent dat Joost bij mij een gevoelige snaar geraakt heeft. Het brengt me bij mijn eigen verhaal. Ik deel het hier niet om mensen te raken maar om de kracht die schuilt in kwetsbaarheid verder te illustreren.
Twee jaar geleden stierf mijn oudste dochter. Een dronken chauffeur die de hele nacht gefeest had, weet je wel. En toen stopte de wereld. Absolute stilte. Pauze. Bestaande wetten, oplossingen, remedies werken niet meer. Hoe je verder moet, weet je niet. Je hebt het voortdurend ijskoud, je mag dat ook letterlijk nemen. De metafoor van het ijs op de pool misstaat hier niet.
Een expeditie begint. Om te overleven moet je grenzen verleggen. Een weg banen, elke dag opnieuw. Waden door verdriet. Terug betekenis geven aan de wereld en je plek er in. Het duurt in je beleving ongelooflijk langzaam maar je komt op een dieper niveau in contact met jezelf. Wie ben je, wie ben je niet? Wat werkt voor je, en wat niet? Wie helpt, en wie staat je ‘overleven’ in de weg. En voor mij, wie ben je als leider en lid van een directieteam van een grote club en hoe laat je je zien? Kwetsbaar of flink? De moedige, grappige, hardwerkende, oplossingsgerichte leider die je altijd geweest bent of de treurende mama?

Vreemd genoeg was mijn werkomgeving zo dat ik beide pistes heb bewandeld. Je ziet de kwetsbare leider, de mama die in de hal staat te wachten om een delegatie van de vakbond te spreken en die aangesproken wordt door een medewerker die ze persoonlijk niet kent en die vraagt: “Hoe gaat het nu met u mevrouw?” Waarop het antwoord volgt dat het helemaal niet gaat en dat er geen uitweg lijkt te zijn. De medewerker vertelt dan dat ze zelf 15 jaar eerder een kindje verloor. Het wordt een weliswaar kort maar heel intiem en hartverwarmend gesprek.

Of de kwetsbare leider die midden in een betoog voor een groep van 50 man, de draad verliest en even moet gaan zitten of een management vergadering voorzit met rood behuilde ogen en trillende stem… Zo zijn er veel momenten geweest. Mooie momenten ook omdat dit ook veel echte gesprekken met medewerkers heeft voortgebracht. Bouillon voor de ziel. Intense momenten met authentieke medewerkers, wars van hiërarchie. En wat denk je? Ben je dan dood als leider? Verlies je je impact? Zeer zeker niet. Medewerkers (h)erkennen je als leider, als mama, als collega, als iemand die haar weg zoekt. Gedragen worden door je teams over de afgrond heen, het is een mooie beleving.

Maar ik had het ook over die andere piste. Op het corporate niveau speelde het spel ‘survival of the fittest’. Privé is privé, op het werk wordt er over het werk gepraat en kan je best flink zijn. Dit werd meteen duidelijk gemaakt. Meerwaarde bieden ‘trotzdem’. Ook dit spel speel je dan, tegen beter weten in. Tot het moment komt waarop je jezelf even terugtrekt en in de spiegel kijkt en je afvraagt : Wie is deze mevrouw? Wat doet die nu? Hoe kan ze op haar bureau strategieën zitten bedenken en aangeven dat het allemaal wel lukt? Het verdriet onzichtbaar. De totale vervreemding.
Zoals altijd, geraakt zo een situatie opgelost. Een keuze maken tussen beide pistes is voor mij niet meer aan de orde. Wat werkt is immers heel helder. In een werkcontext en thuis. Je kan enkel je bijdrage leveren vanuit je eigen kracht en integriteit, vanuit je hele persoon. Als verdriet een deel wordt van je DNA, dan leg je dit mee op tafel. Klaar. En dit is net wat Joost aangeeft in zijn boek. Ga het vandaag nog halen en ontdek voor jezelf wat je er mee kan!